Mevlid’in Kayıp Zeyli İzinde: Vefât-ı Fâtıma Mesnevisinin Tespiti ve Ervâhnâme’nin Aidiyeti Meselesi

Öz

Bu çalışma Edirne Karabulut Mescidi İmamı Halîl’in, Süleyman Çelebi’nin Mevlid’ine zeyl olarak yazdığı Vefât-ı Fâtıma mesnevisi üzerine hazırlanmıştır. Adına tezkirelerde rastlanmayan Halîl, edebiyat tarihlerinin ve ansiklopedilerin “Süleyman Çelebi ve Mevlid” maddesinde, yazmış olduğu bu zeyl ile bahse konu edilmiştir. Literatürde eserin Raif Yelkenci’de olduğu söylenen meçhul nüshası hakkında kısıtlı bir bilgi ve Ali Emîrî Koleksiyonu’ndaki baştan eksik nüshasına dair görüşlerden başka bir malumat yer almamaktadır. İlgili çalışmalarda, henüz tam bir nüshasına ulaşılamamış olan bu mesnevinin ancak birkaç beytine yer verilebilmiştir. Eski Anadolu Türkçesi döneminin bu önemli dil yadigârı çalışmamıza kadar gün yüzüne çıkarılamamıştır. Çalışmanın birinci bölümünde söz konusu eserin tespiti sürecine yer verilmiştir. Eserin muhkem bir nüshasının bulunması edebiyat tarihimiz açısından yeni tespitlere de kapı aralamış, XVI. yüzyıl şairlerinden Pîr Muhyiddîn’e isnad edilen ve türünün edebiyatımızdaki en önemli örneği kabul edilen Ervâhnâme
isimli eserin, Halîl’e ait Vefât-ı Fâtıma mesnevisinin bir bölümü olduğu ortaya çıkarılmıştır.