Karadağ Beyi Ðurađ Crnojević’in Teftiş Defteri (1497)

Öz

Osmanlılarla olan bağları, himaye ve hakimiyet süreçleri açısından tipik bir örnek teşkil etmektedir. Bu aile hakkında birçok araştırma mevcuttur, bunların bazılarında Osmanlı Arşivleri ve kaynaklarındaki bilgilere de ulaşılmış gözükmektedir. Ancak Osmanlı Arşivinde yeni zuhur eden II. Bayezid dönemine ait ahkam, teftiş kayıtları arasında aile hakkında bugüne kadar farkına varılmamış yeni bilgiler ortaya çıkmıştır. Bu makalede, II. Bayezid dönemindeki Osmanlı-Venedik çatışmaları sırasında bulun- duğu bölgeden kaçıp Venediklilere sığınan ve sonra yeniden Osmanlılara müracaat ederek eski toprakları üzerinde bir beklentiye giren, ama kendisine Anadolu tarafında timar verilerek ana bölgesinden uzaklaştırılan Đurađ Crnojević’in 1496’da ülkesini terk edişinden hemen sonra yapılan tahririn bir parçası olarak düzenlenen bir teftiş defterinin neşri ve değerlendirmesi yapılmıştır. Bu kayıtlar bugün Karadağ’ın tarihin- de önemli rol oynamış olan Crnojević ailesi hakkında yeni bilinmeyen bilgiler ihtiva etmesiyle ayrı bir önem taşır.