Erken Dönem Osmanlı Tarihçiliği’nde Bir Onomastik Probleminin Çözümüne Dair: Deli-Tovu-Kara

Öz

Osmanlı kuruluş döneminde, birçok kişi adı yer almaktadır. Kuruluş döneminden en az 150 yıl sonra yazılmış Osmanlı Kronikleri’nden hareketle, kuruluş dönemini yeterince aydınlatmak ve kuruluş dönemindeki kişilerin kimliklerini ortaya çıkarmak, çok da kolay gözükmemektedir. Görünen o ki Osmanlı Kronikleri’nin oluşumunda, gerek kronik yazarının kendi takdiri, gerekse kronik yazarının bilgiyi edindiği sözlü ya da yazılı kaynaklardaki ifade farklılıklarından ya da hatalardan dolayı, birçok tarihsel şahsiyet, sanki farklı bir şahsiyetmiş gibi farklı isim, lakap, unvan yani kısacası farklı onomastiklerle ifade olunmuştur. Bu saptamaları; tarihsel dizgenin takibi, Osmanlı tahrir defterlerindeki bilgiler ve muhtelif diğer bilgi ve kaynaklardan hareketle ortaya koyabilmekteyiz. Bu bağlamda Deli Balaban olarak anılan tarihsel şahsiyetin kimliği, makalemiz bünyesinde değerlendirilmiş ve paralel olarak Deli (Delice), Tovu (Tovuca) ve Kara (Karaca) unvan ya da lakapları irdelenmiştir.