Nasihatnameler, İcmal Defterleri, and the Timar-Holding Ottoman Elite in the Late Sixteenth Century / XVI. Yüzyılın Sonunda İcmal Defterleri, Nasihatnameler ve Timar Sahibi Osmanlı Eliti
Anahtar Kelimeler:
Nasihatnameler- icmal defterleri- tımar sistemi- seçkinler- ordu- Mustafa Ali- Gerileme- Ecnebiler- KuşatmaÖz
Bu makale, icmal defterlerine göre Osmanlı elitinin bir bölümünün değişen kimliklerini incelemektedir. Çalışmada, XVI. yüzyılın sonlarında siyasetname yazarlarının tımar sisteminin çöküşü ve Osmanlı elitinin kompozisyonundaki değişim hakkında yazdıklarına odaklanılmaktadır. Siyasetname yazarları, tımarlı sipahilerin işlevselliğini kaybetmelerini, sisteme ecnebilerin, yeniçerilerin ve önemli kişilerin hizmetkarlarının dahil olmasına bağlamaktadırlar. Mamafih icmal defterleri 1580 civarında Osmanlı elitinin teşekkül sisteminde ve oluşum sürecinde çok büyük bir değişikliğin olduğunu göstermemektedir. İcmal defterleri, tımar sahiplerinin oğullarının hiçbir şekilde çoğunluğu oluşturmadığını, 1560‘larda böyle bir artış gözlense de bu artışa sebep olanların yeniçeriler, eyaletlerdeki askeri sınıflar ya da önemli kişilerin hizmetkarları değil askeri sınıfa mensup olmayan kişilerin oğulları olduğunu göstermektedir. Zaten tımarlı sipahilerin de işlevlerini kaybetmediği sadece kuşatma savaşlarında yeni görevler üstlendikleri ortaya çıkmaktadır.