Yüzyılda Osmanlı Devleti’nin Ege (Adalar) Denizi ve Doğu Akdeniz’eYönelik Güvenlik Parametreleri

Öz

Ege (Adalar) Denizi ve Doğu Akdeniz’de çok sayıda irili-ufaklı ada ve lima bulunmaktadır. Deniz ticaret yollarının güzergahındaki söz konusu bu yerlerde korsan saldırıları gerçekleşmekteydi. Osmanlı devleti deniz ticaretinin güvenliğini tesis ve  temin  etmek  için  bazı  önlemler  almıştı.  Osmanlı  devletinin  zaman  zaman  bu sulardaki deniz egemenliğini de zedeleyen korsan saldırılarına karşı 18. yüzyılda Ege (Adalar) Denizi ve Doğu Akdeniz’deki deniz ticaret yollarının güvenliğine yönelik takip ettikleri stratejinin parametrelerini şu beş başlık altında toplamak mümkündür: 1. Mora’nın Geri Alınması, İstendil ve Suda’nın Ele Geçirilmesi; 2. Ada ve Geçiş Yerlerinde İstihkâmların İnşası; 3. Donanmanın Düzenli Muhafaza Seferleri ve Kor- sanlarla Mücadelesi; 4. Ümerâ-i Derya (Derya Beyleri) ve Firkateciyân Teşkilatı; 5. Gemi Sahibi Tüccarın Kalyon Kullanmaya Teşvik Edilmesi. Bir taraftan kendileri açısından deniz ticaretinin faydalarını da korumayı amaçlayarak ciddi bir teşkilatlan- ma ve maddi açıdan büyük harcamalar gerektiren bu faaliyetleri gerçekleştiren Os- manlıların, deniz yollarına hakim bir devlet bilincine sahip oldukları anlaşılmaktadır.