Osmanlı Modernleşme Sürecinde Yardım ve Refah Faaliyetlerinin Karmaşık Dinamizmi: Tarihî Gerçeklik Bakımından İane Toplama Faaliyetleri

Öz

Bu makalenin amacı Osmanlı modernleşme sürecinde, özellikle ondokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren ortaya çıkmaya başlayan yardım ve refah faaliyetlerinin karmaşık durumunu ve üzerinde cereyan ettiği söylemler ve eylemlerin bazılarını tetkik etmektir. Makalenin analitik çerçevesini ortaya koyan birinci bölüm “karmaşık refah ekonomisi” teorisinin çeşitli şekillerinden biri olarak “yardım ve refahın karmaşık dinamizmi” teorisini ortaya koyar. İkinci bölüm 1860larda Osmanlı İmparatorluğu’nda gazeteler ve dergiler vasıtasıyla düzenlenen bazı iane toplama faaliyetlerini ele alır ve Osmanlı modernleşmesi bağlamında yardımın karmaşık şartlarının içinden doğan yeni yardım şekillerini tartışır.