Ebu Bekr ed-Dimeşkî’nin (ö. 1102/1691) ve J. Blaeu’nun Atlas Mayor’uyla İlgili İki Yazması

Öz

Ebu Bekr ed-Dimeşkî’nin Flemenk haritacılığının zirvesi olan Joan Blaeu’nun Atlas Mayor çevirisinin birçok versiyonu olduğu söylenir. Ancak yazmaların detaylı bir çalışması yapılmamıştır. Bu makale, Adnan Adıvar ve daha sonraki araştırmacıların, daha uzun olan dokuz ciltlik versiyona (Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, B 325-33) nispetle “esas çeviri” olarak kategorize ettikleri iki versiyonu karşılaştır- maktadır. Metinlerin yapısının ve onlara eşlik eden haritaların tetkiki, Nuruosmani- ye 2996 ve eskiden Evkaf 1506 olarak bilinen Türk ve İslâm Eserleri Müzesi (TİEM) 1975 numaralı yazmaların, eserin farklı muhtasarları olarak ele alınması gerektiğini gösterirken, yazar-çevirmen Ebu Bekr ve ondan sonra gelen müstensih ve harita atöl- yelerinin  yeni  malzeme  ve  Katip  Çelebi’nin  Cihânnümâ’sı  başta  olmak  üzere  eski çalışmalarla süregiden alışverişlerine de şehadet ediyor.