İhtirasın Gölgesinde Bir Sultan: Yıldırım Bayezid

Öz

Osmanlıların 1402 Ankara savaşında uğradıkları mağlubiyet, Osmanlı tarihinin kırılma noktalarından birini teşkil eder. Bu mağlubiyet Anadolu ve Rumeli kesiminde giderek genişleyen ve müesseseleriyle imparatorluk sürecine doğru gelişmekte olan Osmanlı Devlet’ini kaos içine sürükleyerek yeniden toparlanmasını yarım asır kadar geciktirmiştir. Devleti dağılmanın eşiğine getiren bu durum ilk Osmanlı tarihlerinde büyük bir travma olarak yerini alırken, savaşta mağlubiyete uğrayan Yıldırım Baye- zid şahsiyeti öne çıkarılarak yanlış stratejileri yüzünden ağır şekilde tenkit edilen ilk Osmanlı hükümdarı olmuştur. Reformist bir anlayışla hareket eden ve bu yolda hızlı faaliyetleriyle birçok gayri memnun zümrenin ortaya çıkışına da zemin hazırlamış görünen Yıldırım Bayezid’in çağdaşı veya ona yakın devrelerde eserlerini kaleme alan tarihçilerce oluşturulan olumsuz imajı, yaşanan travmanın etkisi altında kalmış gözükmektedir. Sadece Osmanlı tarihçileri değil Osmanlı dışı kaynaklar da Yıldırım Bayezid için farklı bir şahsi portre çizmişlerdir. Onun ihtirasının kurbanı bir hüküm- dar olmaktan çok, ileride II. Mehmed tarafından da benimsenecek olan bir iktidar düşüncesiyle hareket ettiği, bu yüzden hayli tepki topladığı anlaşılmaktadır.