Geç 18. Yüzyıl Osmanlı Kıbrısı’nda Yerel Aracılar ve Yalıtılmış Mekân

Öz

18 . yüzyıl ortalarından 19. yüzyıl ortalarına kadarki dönemde Osmanlı taşra- sındaki servet ve iktidarın yeniden dağıtılmasına ilişkin tartışmalara katkı yapmayı amaçlayan bu makalede, üç mahalli seçkin üzerine odaklanılmaktadır: Kıbrıs tercü- manı Hadjiyorgakis Kornesios (Acı Yorgaki), muhassıl Hacı Abdülbaki Ağa, Ermeni asıllı tüccar ve aynı zamanda elçilik tercümanlığı yapan Sarkis. Çalışmada, katı bir merkez-çevre ikileminin ötesine geçen analitik kategoriler aranmış,   imparatorluk coğrafyasını   daha iyi anlamak ve şimdiye kadar daha çok idari teşkilat üzerinden tanımlanan mekânsal tahayyülün ötesine geçmek için alternatif bir yaklaşım denen- miştir. Braudel’in “minyatür kıtalar” kavramı kullanılarak Kıbrıs’taki yalıtılmış mekân olgusunu tasavvur etmek mümkün olmuş, bu sayede daha genel bağlamda ekonomik ilişkilerin doğası, üretim biçimleri ve taşradaki artıdeğerin birikimi daha iyi anlaşı- labilmiştir. Burada incelenen üç yerel aracı, bu türden bir yaklaşımı araştırmacı için kolaylaştıran ve hatta teşvik eden ideal vakalar sunmuşlardır.