Paris’te Bir Osmanlı Elçisi: XIV. Louis’nin Sarayında Süleyman Ağa, 1669

Öz

IV .Mehmed 1669 yılında Süleyman Ağa’yı elçi olarak Fransız Kralı XIV. Louis’ye göndermiştir. Fransa ve Osmanlı İmparatorluğu arasında bir seri savaşın sonunda gelen bu diplomatik misyonun hedefi geleneksel Osmanlı-Fransız itilâfındaki krizi çözmekti. Her ne kadar bu diplomatik misyonun ardındaki fikir açıksa da, aynı şeyi Süleyman Ağa’nın rolü için söylememiz mümkün değildir. Fransızlar bir büyükelçi beklemekte ve büyükelçi karşılamaları için gerekli hazırlıkları yapmış bulunmaktadır; oysa Osmanlı elçisinin statüsü çok daha kısıtlıdır. Bu makale, Osmanlı ve Fransız diplomatik protokolünün karşı karşıya gelmesiyle ortaya çıkan sorunları ve Fransız hükümetinin bu sorunları nasıl çözdüğünü araştırmaktadır. Onyedinci yüzyıl Osmanlı-Avrupa diplomasisinde uygulamada çıkan zorlukların büyük bir kısmını yansıtmakla beraber, elimizdeki vak’a aynı zamanda Fransız ve Osmanlı hükümetlerinin yüksek siyasi çıkarlar adına makul ve pragmatik kalabildiklerinin altını çizmektedir.