Bir Dava Vekilinin Anılarına Bakmak: Eyübzâde Medmed Hamdi’nin Safahât-ı Hayatım Adlı Hatıratı

Öz

Son dönem Osmanlı’sında hatırat yazımı artış göstermiştir. Yönetici, asker veya hemen her statüden Osmanlı/Cumhuriyet vatandaşı hayatını yazmıştır. Buna karşılık geç Osmanlı, erken Cumhuriyet evresinde avukatların hatırat yazmakta cimri davrandıkları göze çarpar. Bu makale, bilinen ilk avukat hatıratı olma özelliğine sahip Eyübzâde Mehmed Hamdi’nin 1852 ile 1909 tarihleri arasını kapsayan “Safahât-ı Hayatım”ını konu edinmektedir. Mehmed Hamdi, ruhsatnameli bir dava vekilidir ve bu mesleğe girmeden önce farklı işlerle meşgul olmuştur. 1930 yılında kaleme aldığı hatıratına hayatının her evresini eklemiş, dava vekiliyken girdiği davaların bazılarına dair detaylar vermiştir. Bu yönüyle sadece bir avukat tarafından kaleme alınmış olması bakımından değil avukatlık mesleğine ilişkin bilgiler içermesi bakımından da kıymetlidir. Bu makalede hatıratın içeriği, Osmanlı arşiv belgeleri ve Trabzon kadı sicilleriyle karşılaştırılarak okunmakta ve Osmanlı çalışmalarının çeşitli alanlarına katkısı sorgulanmaktadır.