1604’teki Fransız Kapitülasyonu (‘ahdname): Bir Osmanlı İmtiyazının Yeniden Değerlendirilmesi ve Eleştirel Neşri

Öz

1604’te Fransa’ya verilen kapitülasyon (‘ahdname-i hümayun), yaygın bir biçimde erken modern Osmanlı-Fransız diplomasisi ya da ticari ilişkileri hakkındaki çalışmalar için bir temel olarak kullanılagelmiştir. Orijinal belgenin yokluğunda, araştırmacılar diğer mevcut Osmanlıca nüshalara, fakat çoğunlukla daha sorunlu ve hükmü kalmamış tercümelere dayanmıştır. Yeni keşfedilmiş ve tasdikli kopyaya dayanan bu makale çokça başvurulan bu imtiyaz belgesinin diplomatik bir analizini sunarak, her ne kadar pek çok yeni ve önemli maddeler barındırsa da, bu belgenin özelliklerinin çoğunun basitçe diğer ‘ahdnamelerden üretildiğini iddia etmektedir. Makalenin ikinci kısmı, daha evvelki neşir ve çalışmalarda yer alan hataları düzeltmek amacıyla, belgenin, gerçekliği tespit edilmiş nüshanın bilinen diğer versiyonlarıyla kıyaslandığı, bir transliterasyonunu ve bir İngilizce tercümesini içermektedir.