Sadrazam Ayas Paşa'nın Vakfiyeleri ve Bir Sınırnâmesi

Öz

Bu  çalışma  Kanûnî  Sultan  Süleyman’ın  Sadrazamı  Ayas  Paşa’nın  (1536- 1539) üç vakfiyesi ve bir sınırnâmesini konu edinmektedir. Bu kapsamda muhtelif arşivlerde bulunan ve daha önce üzerinde herhangi bir inceleme yapılmamış olan paşaya ait vakfiyelerin içerikleri hakkında bilgi verilmiştir. Arapça olan bu vakfiyeler incelenirken paşanın vakıflarına dair bir çerçeve çizilmeye çalışılmıştır. Vakfedilen mal ve mülklerin türleri, Osmanlı coğrafyasında dağılımları ve sayılarının birer dö- kümü verilmiştir. Vakfın nasıl yönetileceği ve yöneticilerinin kim olacağı vakfiyeler- de karara bağlanmıştır. Vakfın personeli ve bu personelin hangi hizmetleri görece- ği, hizmetler karşılığında ne kadar ücret alacağı vakfiyelerde ayrıca zikredilen diğer önemli hususları teşkil etmektedir. Paşanın vakfiyeleri ve sınırnâmesi; onun serveti, yatırımları  ve  ekonomik  potansiyeli  ile  ilgili  fikir  edinmeyi  kolaylaştıracak  veriler barındırmaktadır.