Şehzadeye Öğütler: Ebûbekir Ratıb Efendi’nin Şehzade Selim’e (III) Bir Mektubu
Anahtar Kelimeler:
Ebubekir Ratıb Efendi- Şehzade Selim (III)- Louis XVI- Fransa- Nasihatnâme- Modernleşme- Askeri Islahat- Dış Politika- Mısır- İshak Bey- Ragıb Mehmed Paşa- Abdülhamid I- Halil Hamid PaşaÖz
III .Selim’in şehzadeliğinde amcası Sultan I. Abdülhamid’den gizli olarak Fransa kralı XVI. Louis’e gönderdiği mektupların varlığı ve önemi uzun süredir bilinmektedir. İsmail Hakkı Uzunçarşılı tarafından bu mektupların çoğu basılmış ve incelenmiştir. Ancak, söz konusu yazışmaların yoğun bir içerik analizi yapılmadığı gibi çok önemli iki mektup da nispeten göz ardı edilmiştir. Bunlardan özellikle Fransa kralından gelen cevabnamenin (1787) Ebubekir Ratıb Efendi tarafından satır satır incelenerek Şehzade’ye detaylı bir şekilde anlatıldığı bir mektup (TSMA, E. 2031-16) ayrı bir önemi haizdir. Adeta nasihatname tarzında yazılan bu mektupta, Ebubekir Ratıb Efendi Şehzade Selim’i bilge bir tavırla iç ve dış politika konusunda eğitmekle kalmaz, aynı zaman da onu cülusundan sonra yapması gerekenler hakkında da muhtelif tavsiyeler de bulunur. Bunun yanı sıra, bu mektup sayesinde bir III. Selim dönemi reformlarının ideoloğu olarak kabul edilen bir Osmanlı bürokratının zihin dünyasına girebilmekte ve 19. yüzyıl arefesinde onun modernleşme ve Osmanlı İmparatorluğu’nun genel durumu konularındaki fikirlerini takip etme şansını bulabilmekteyiz.
